ANAL FİSSÜR(MAKAT ÇATLAĞI)
Makat çıkışında olan yırtıklardır.En sık sebebi sert dışkılama veya uzun süreli ishaldir.Yırtık şiddetli ağrıya sebep olur.Ağrı bu bölgedeki kasların kasılmasını arttırır bu da kanlanmanın bozulmasıyla sonuçlanır.Kanlanmanın bozulması da çatlağı derinleştirerek olayı kısır döngüye sokar.Tıpta buna ağrı,spazm,iskemi döngüsü denir.Çoğunlukla makat çıkışının arka orta hattında olurlar.(%90)Daha az olarak ön orta hatta bulunurlar.(%10)
2 Tip Anal Fissür vardır.
1)Akut Anal Fissür:Kısa süreli yüzeyel lezyonlardır Bir ishal ya da kabızlık sonu ani gelişim gösterirler.Yüzeyel çizik gibi görünürler.
2)Kronik Anal Fissür:Derin inatçı uzun süren lezyonlardır.Çatlak etrafı kabarıktır.Ucunda bir deri çıkıntısı vardır(skin tag).
SEMPTOM VE BULGULAR NELERDİR
Anal fissürde esas şikayet dışkılamadan sonra başlayan bazen uzun süren yırtılır tarzda veya cam kesiyor diye tarif edilen ağrıdır.Dışkılama sonu hastalarda kanamda olabilir.
Akut fissürlerde şikayet tedviyle veya tedavisiz 1-2 günde geçer.
Kronik fissürler şikayetler tedaviye rağmen 6-8 hafta sürebilir.Şikayetler geçdikten sonra bile ufak bir ıkınmayla bile hastalık tekrar eder.
TANI
Anal Fissürde tanı basit muayene ile konur.Hastalar muayene edilirken nazik hamlelerde bulunulmaludır.
Kanaması olan hastalarda ağrolı dönem geçtikten sonra mutlak kolonoskopi yapılmalıdır.
Muayenede fissürün yeri,derinliği ve beraberinde cilt çıkıntısı olup olmadığı önemlidir.Skin Tag adı verilen cilt çıkıntısı kronik fissürün işaretidir.
TEDAVİ
Tedavide amaç fissür gelişiminden sorumlu ağrı,spazm,iskemi döngüsünü kırmaltır.Bu mantıkla tedavinin ilk aşamasını dışkıyı yumuşak tutma ve sıcak oturma banyosu oluşturur.
Lokal anestezik kremler fayda sağlayabilr.Nitrogliderin içeren pomadlarda tedavide kullanılabilir.Etkili ilaçlardır.Fakat yan etki olarak başağrısı yapabilirler.
Özellikle estetik cerrahide olmak üzere tıbbın birçok dalında uygulanan Botox uygulaması anal fissür tevisinde de kas spazmını önleyici etkisiğle güvenle uygulanabilir.
HANGİ HASTAY HANGİ TEDAVİ
Akut Anal fissürlerde cerrahinin yeri kısıtlıdır.Bu fissürler sıcak oturma banyoları ve yukarıda sayılan pomatlarla tedavi edilirler.
Kronik Anal Fissürlerde altın standart tedavi ameliyattır.Tercih edilecek yöntemde
LİS(Lereal İnternal Sifinterotomi)dir.LİS basit ,lokal anestezi ile ,günübirlik yatışlarla yapılabilen bir operasyondur.
Kronik Anal Fissürlerde altın standart tedavi ameliyat olmasına karşın ameliyat dışı (Nitrogliserin ve Botox uygulamaları)tedavilerle %80 tedavi sağlanması bu yöntemleri başta denememizi eğer 6-8 haftada şikayetler geçmezse cerrahi uygulamamızı gerektirir.