Hemoroid (Basur) Nedir?
Halk arasında basur olarak da bilinen hemoroid,ağrı,kanama akıntı yaparak insanın yaşam kalitesini azaltan bir hastalıktır.
Tıbbi anlamıyla hemoroid, makatta normal insanda mevcut olan küçük atar ve toplar damarların genişlemesiyle ortaya çıkan yastıkçıkların, dışa doğru sarkmaları, şişmeleri ile ele gelen şişliklerin ortaya çıkması olarak tanımlanır.
Toplumuzda çok sık görülür .Her 10 kişiden 8’inde hemoroid vardır.Bunların yarısında şikayet yoktur. 45-65 yaş arasında sıklıkla rastlanılan bu hastalık 20 yaşından önce nadir olarak görülür.
Bu hastalık iç (internal) ve dış (external) olarak ikiye ayrılır. İç hemoroidler ağrımazken dış hemoroid oldukça ağrılı olabilir.Dış hemoroidlerde kimi zaman genişlemiş damarlara pıhtı oturur(Tromboze Hemoroid) ve şiddetli bir ağrı, sert şişlik ve kızarıklık oluşur. İç hemoroid ise dört farklı evreye göre değerlendirilir.
Hemoroid(Basur) Evreleri
- Evre:Hemoroidde kanama ile kendini belli eder. Küçük kanamalar, tuvalet kağıdını kirletecek şekilde ya da kimi zaman damla şeklindedir. Bu evrede hemoroidler sarkmaz. Ancak rektoskopi ile görülür.
- Evre:Hemoroidler dışkılama ile birlikte dışarı sarkarlar ve sonrasında kendiliğinden geri giderler.
- Evre:Hemoroid memeleri artık anüs dışına çıkmıştır. Yalnızca parmakla itilerek anüse geri itilebilmektelerdir. Çok sık olarak ödem gerçekleşir ve ağrıya sebep olurlar.
- Evre:Hemoroidlerin makattan dışarı sarktığı evredir. Memeler genellikle büyük ve ıslaktır. Şikayetler arasında büyük abdestten sonra tam temizlenememe nedeniyle iç çamaşırının kirlenmesi vardır ve otururken ağrı da oluşabilmektedir.
Hemoroid(Basur) Belirtileri
- Dışkılama sırasında ağrı ya da yanma hissi
- Makattan taze kırmızı renkli kanama
- Makatta şişlik, akıntı veya ıslaklık hissi
- Makatta Kaşıntı
- Dışkılamada düzensizlik
Hemoroid(Basur) Nedenleri
Nedenlerin başında kabızlık, uzun süreli ıkınma ve tuvalette uzun zaman geçirilmesi gelir. Ayrıca yaşın ilerlemesi, gebelik ve doğum süreci gibi başka hastalıklar da hemoroid oluşumuna neden olabilir. Kişinin aşırı yorulması, uzun süre oturma ya da uzun süreli ayakta kalmada bu duruma neden olabilir.
Hemoroid Önlemek için Neler Yapılmalıdır?
– Sağlıklı beslenin ve öğün atlamayın.
– Sebze ve meyve ağırlıklı beslenin, dışkınızı yumuşatın ve zarar vermeden çıkmasını sağlayın.
– Acılı, baharatlı gıdalar, domates ve turşu tüketiminden uzak durun.
– Günde bir kez sabahları dışkılama, tam boşaltma yapmaya çalışın. Mümkünse kahvaltıdan yarım saat sonra tuvalete gidip ihtiyacınızı ıkınmadan giderin ve 5 dakikadan fazla tuvalette kalmamaya dikkat edin.
– Tuvalet sonrası makat ağzına sıcak duş uygulaması da bu bölgedeki şişliklerdeki, memelerdeki ödemin azalmasına neden olacak hastanın şikayetlerini azaltacaktır.
– Spor, özellikle karın ve pelvik kaslarını çalıştıran pilates yapın. Halter, ağırlık kaldırma, bisiklet binme, spinning gibi sporlar sıkıntınızı arttırabileceği için dikkatli olun.
– Uzun süreli oturarak ya da ayakta durarak çalışıyorsanız iki saatte bir 10 dakikalık bir mola ile dinlenin
Hemoroid (Basur) Tedavisi
Tedavide öncelikle bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi amaçlanır. Sürekli meydana gelen kabızlık ya da ishal hemoroid de iyileşmeyi zorlaştırır. Daha çok l. ve 2. evredekiler için ilaç ve krem tedavisi uygulanır. Krem genel olarak ağrı, şişlik ve yanmayı engeller. Bunun yanında az miktarda nitrogliserin içeren kremle sorun olan bölgeye masaj yapılması da ağrı ve yanmayı azaltabilir. Bu kremler makat kaslarını gevşetip rahatlatabilir. Ancak kullanılan bu nitrogliserinli kremler ciddi baş ağrısına sebep olabilirler.
Dışkılama sonrası herhangi bir küvete ılık su konarak yapılan oturma banyoları şikayeti azaltmada beklide en etkil yöntemdir.Oturma banyosu içine herhangi bir ilaç konması gerekmez.Oturma banyosu 5-10 dakikayı aşmamalıdır.Daha uzun oturmalar şişliği arttırabilir.
Boğma tedavisi ya dalastik bant ligasyonu ise geliştirilen bir başka tedavi yöntemidir. Bu yöntem kanamalı iç hemoroidlere uygulanır.Bu yöntemde hemoroid memesinin etrafına bir lastik takılır ve meme çürümeye terk edilir.Ağrısız ve anestezi gerektirmeyen bu yöntem aynı zamanda çok yaralıdır.
En Etkili Tedavi Yöntemi: Hemoroid Ameliyatıdır.Fakat araştırmalar, hemoroidlerin sadece yüzde 5-10’unda cerrahi girişime gerek duyulduğunu göstermektedir. Dış hemoroidlere de sorun çıkarmadıkları sürece müdahale edilmez. Hastalığın evrelenmesi memelerin dışarı çıkma durumu ile irdelenir ve tedavide buna göre planlanır.
Hemoroid tedavisi, hastalığın gelişimine bağlı olarak klasik cerrahi ile yani ameliyatla da yapılabilir. 3., 4. evredeki hemoroidlerde daha çok tercih edilen hemoroid ameliyatı; genel anestezi altında ya da özel cihazlarla bölgesel anestezi yapılarak gerçekleştirilir. Üçüncü bölge hemoroid tedavisi içinse lazer tedavisi de uygulanabilir. Bu yöntemde de ameliyat süresi oldukça kısa ve ameliyat sonrası ağrısızdır.Fakat hastalık için en etkili tedavi yöntemi klasik hemoroid amelyatları olup ameliyat sonrasında hastalığın tekrar etme ihtimalide Lazerle yapılan operasyonlara göre daha azdır.